Çocuğu eskrim yapan ailelerden aldığımız yaygın bir soru şudur: “ Hangi eskrim silahı daha prestijli? ”
Bir anlamda mantıklı, çünkü birçok insan eskrim hakkında çok fazla şey bilmiyor. Bu yüzden bir şeyleri anlamaya çalışıyorlar. Üç farklı silah olduğunu biliyorlar. Çocuklarının birini seçmek zorunda olduğunu ve onları doğru şekilde yönlendirmek istiyorlar, ancak nasıl yapılacakları konusunda çok fazla fikir sahibi olmayabilirler. Bu yüzden onlara anlamlı gelen soruları soruyorlar.
Hangisi? Epe, flöre veya kılıç mı? Hangi eskrim silahı daha prestijli? Cevaplanması gereken bir soru! Eskrimde yeni olan insanlar haklı olarak bu sorunun cevabını öğrenmek ister.
Soruya bir soru ile cevap verelim.
Hangisi daha prestijlidir? Yüzme, yüz metre serbest stil yüzmek mi yoksa yüz metre kurbağalama yüzmek mi? Peki atletizm, uzun atlama mı yoksa yüksek atlama mı daha prestijli? Ne dersiniz? Ya da spor olmayan bir alandan, piyano çalmak mı yoksa keman çalmak mı?
Elbette örnekler çoğaltılarak böyle devam edebilir. Gerçek şu ki, hangisi daha prestijli diye bir şey yoktur. Bir spor içinde, bunların hepsi bir temanın varyasyonlarıdır. Sporun her versiyonu değerlidir, çünkü hepsi kendine has özellikleriyle benzersizdir. Flöre, kılıç ve epeyi ayıran şey, birinin diğerinden daha iyi yada kötü olması değildir. Onları ayıran şey küçük ince ayrımlardır. Birini daha iyi ya da daha kötü yapan büyük bir şey yoktur.
Aynı şey, bu tür seçeneklere sahip Olimpik sporlardan herhangi biri için de geçerlidir. Uzun bir gelişim tarihinden çıktılar, onlarca yıl bu farklı sporlara tek bir şey dahi olmadı. Dürüst olmak gerekirse, şimdiye kadar kimse gerçekten farklılıkları çok fazla önemsemedi. Bu ayrımlar, bu sporların her biri, bize bir zenginlik keşfetmemizi ve yaratıcı olmamızı sağlayan bir seçenek veriyor. Eskrim içinde, farklı silahlar olması, kendi dallarında gerçekten güzel ve harika. Aramızda zaman zaman devam eden mücadeleye rağmen hepimiz aynı sporun bir parçasıyız. Bu, bunu yapan Olimpik sporların neredeyse tamamı için geçerlidir. Hepimiz birlikteyiz.
Prestij sevdiğiniz şeylerden gelir
Prestijin nereden gelir? Prestij; Çocuğunuzun yaptığı ve çocuğunuzun sevdiği şeydir. Belirli bir silahı özel ve şaşırtıcı olarak gösteren şey budur.
Silah sevgisi çocuğunuzu ateşleyecek şeydir. Bölgesel bir şampiyon veya ulusal bir şampiyon ya da bir dünya şampiyonu veya Olimpiyat şampiyonu iseniz hiç kimse silahınızın ne olduğunu fark etmez. Herkesin göreceği tek şey “şampiyon” kısmıdır. Kimse bu ya da şu silahta olduğunu fark etmeyecektir.
En sevdiğiniz branşta eskrim yapıyorsunuz, önemli olan bu. Ya da önemli olan eskrimi sevmeniz ve seçtiğiniz silahı isteyerek kullanmanız. Üç silah arasında konuşabileceğimiz birçok fark olmasına rağmen, hepsi hala eskrim. Ne olursa olsun, hala bir silah tutuyorsun ve rakiple mücadele için piste çıkıyorsun.
Bir eskrimci bu spora âşık olduğunda, bu sihirdir. Prestiji değil, sadece spor sevgisini düşünüyorlar. Bu, garip bir şekilde, zafere giden yoldur!
Herhangi bir sporda şampiyon olan insanlar, spor sevgisi nedeniyle zirveye çıkarlar. Prestiji önemsemezler. Eğer prestij peşindeyseniz, bu uzun ve zor günler geçirmeniz demektir. Diğer yöne gitmek zorundasınız. Çünkü bu yönde daha fazla eğlence ve daha az baskı bulunur! Hem de hangi silah olursa olsun.
Silahları çok farklı kılan tonlarca küçük ince ayrım var
Bu, her silahta uzmanlaşan insanlar olmadığı anlamına gelmez. Bir eskrim silahı seçtiğinizde, uzmanlaşıyorsunuz. Bu uzmanlık ile silah ve onunla birlikte gelen tüm detaylar hakkında daha derin bir bilgiye sahip oluyorsunuz. Eskrimde, silahları çok farklı kılan tonlarca küçük ince ayrım var.
Herhangi bir silahta uzmanlaşma düşüncesiyle, sadece bir silaha odaklanan kulüpler, bölgeler olduğu gibi üç silah yapan kulüpler ve bölgeler de var. Eskrim öğrenmek için harika yerler. Bu yerler genellikle eskrimcilerini en üst seviyelere taşırlar, eskrimde elde edilebileceklerin sınırlarını her zaman zorlarlar.
Örneğin, Türkiye’de bu silahı en üst seviyeye çıkaran birçok kılıç kulübü ve merkezleri var, bu da Türkiye kılıç eskrimcilerini dünya düzeyinde rekabetçi kılıyor.
Eğer yaşadığınız şehirde yada evinize yakın başarılı bir kulüp varsa, ancak bu kulüp sadece belirli bir silah sunuyorsa, o zaman kulübünüz ve silahınız budur! En önemlisi, yetkin, merhametli ve tutkulu antrenörlerin olması. Bu silahı ya da o silahı öğrettiklerinden değil. Büyük eskrimcilerin çoğu silahlarını antrenörlerinden etkilenerek seçmişlerdir.
Sadece bir silah yapan ülkeler bile var! Örneğin, İsviçre sadece epe ülkesidir. Tüm ülkelerini sadece epe kulüpleriyle bu silaha odaklıyorlar. Tabii ki küçük bir ülke, bu yüzden sadece bir silaha sahip olmanın ve eskrimcileri bölmemenin bir mantık dizisi var. Bunu epe daha prestijli veya daha az prestijli olduğu için değil, daha ziyade tüm kaynaklarını bir branşta gelişen ve başarılı olan eskrimcilere aktarmak istedikleri ve bir silah seçmek için bunu yapmanın bir yolu olduğu için seçtiler.
Bu durum, sporda stratejik planlamanın, öncelikli hedeflerin belirlenmesi ile kaynakların doğru alanlara yönlendirilmesi olarak özetlenebilir.
Eskrim silahları ile ilgili birkaç özel tarihsel duruma bakalım
Yıllar önce, kadın eskrimcilerin sadece bir silahı vardı. Birisine en prestijli eskrim silahının ne olduğunu sorduğunuzda, eğer bir kadın olsaydı, bu soruya sadece flöre diyebilirdi. 1999 yılına kadar kadınlar kılıç branşını seçemezlerdi. Bu tür bir ayrılma, patentli olarak yanlış bir duygu olmasına rağmen, bir tür hiyerarşi varmış gibi hissettirdi. Şimdi hepsi eşit – flöre, kılıç ve epe. Hepsi kadınların eskriminde eşittir.
Geçmişte Olimpiyatlarda, dönüşümlü takım yarışması sistemi sayesinde bir silah yarışmadan azaltıldı. Bu sistem, her Olimpiyat Oyununda üç silah arasından dönerek bir silahı devre dışı bıraktı. Bu da işleri biraz dengesiz hissettirdi! 2020 Olimpiyat Oyunlarında, üç disiplininde de hem takım hem de bireysel ve her iki cinsiyette yapılacak. Bu, her şeyi herkes için tamamen eşit bir oyun alanı haline getirir. Hangi silahı kullanırsa kullansınlar herkes aynı şansa sahip olabilir. Bu gerekli ve heyecan verici bir değişikliktir.
Farklı silahlar arasında her zaman bir miktar çekişme vardır, ama sonunda hepimiz kendimizi eskrimci olarak görürüz. Hepimiz aynı sporun bir parçasıyız. Eskrimle ilgili en güzel şeylerden biri takım arkadaşları arasında, rakipler arasında ve silahlar arasındaki dostluktur.
Son olarak önerimiz şudur ki; ilginiz ve sevginiz hangisine çoksa o silahı seçin veya ailenizin tercihine saygı duyun ya da bölgenizdeki en iyi eskrim merkezine ne olursa olsun kaydınızı yaptırın ama ne olursa olsun eskrim yapın. Bu silahı veya o silahı sevmeniz gerektiğini düşünmeyin çünkü prestij asla önemli değildir! Önemli olan eskrimin kalbi hakkında tutkulu olmanızdır.
Eskrim kurallarını sadece bir silah üzerinden konuşursak kafa karıştırıcı olabilir. O nedenle üç farklı silah için üç farklı kural seti kitabını yazmamız gerekir. Fakat ilk olarak, tüm silahlar için birçok kural tamamen aynıdır. İkincisi, çoğu eskrimci belirli bir silahla başlar ve asla başka bir silah ekleyemez. Bu yüzden bir ebeveyn olarak, gerçekten sadece bir silahın kurallarını tam olarak anlamanız gerekir. Bununla birlikte, her bir silah hakkında iyi seviyede bilgi sahibi olmak tabi ki güzeldir. Bu yüzden onlardan konuşalım ve biz de kullanışlı bir grafik sunalım!
Bu yazı, eskrim ile yeni tanışan aileler için; kuralların, her silahta nasıl farklı olduğunun temellerini kapsar.
Bu yüzden ilk düşünülmesi gereken, farklı bir silahın farklı kurallar anlamına gelmesidir. Farklı bir silah aynı zamanda stratejideki farklılıklar ve maçın nasıl ilerlediği anlamına da gelir. Yani, her silah için, nasıl göründüklerinden ve genel olarak kuralların nasıl farklılaştığından bahsedeceğiz. Çünkü genellikle ikisi birbiriyle ilişkilidir.
Flöre, küçük, dairesel bir el koruması ve esnek, dikdörtgen bir bıçağı olan hafif, itici bir dürtüş silahıdır. Flöreler tarihsel olarak kişinin onurunu savunmak için dövüşler yapmak için kullanılırdı! Flörede, eskrimciler sadece kılıcın ucu ile skor yapabilir, bu yüzden çok fazla itme görürsünüz! Ayrıca, eskrimciler sadece rakibin “hedef bölge” olarak adlandırılan gövdesine (sırt, boyun ve kasık dahil) dokunarak skor yapabilirler. Flörenin ucu hedef alana dokunduğunda, elektronik puanlama makinesindeki (Aparey) ışıklar kırmızı veya yeşil olur ve her renk bir eskrimciyi temsil eder. Dokunma hedef dışı olduğunda, beyaz ışık yanar. Eylemi takip edebilmeniz ve ışıkları gördüğünüzde anlayabilmeniz için bu kuralları bilmek faydalıdır!
Epe, düello kılıcı olarak gelişti. Epede namlu biraz farklıdır. Daha sert, daha ağırdır ve sonunda incelen konik bir şekle sahiptir. Epe ve flöre arasındaki ana kural farkı, epe için hedef alanın tüm vücut olmasıdır. Epede de itme göreceksiniz, çünkü puanlar sadece epenin ucu ile yapılır. Epe izlerken, hedef dışı dokunma olmadığı için sadece renkli ışıkların kullanıldığına dikkat edin – tüm vücut adil bir oyun!
Kılıç, ilk olarak süvariler tarafından kullanıldı. Hem itme hem de kesme için hafif bir silahtır (tehlikeli gelen kelime için affedin, ancak eskrimdeki “kesme” sadece rakibinize silahın bıçağıyla temas etmeye çalışmaktır!). Yani, tahmin edebileceğiniz gibi, kılıçta puanlar, silahın bıçak (namlu) kısmının her tarafı ile yapılabilir.
Silahın farklı bölümleriyle vurabildiğiniz için puan vermenin birden fazla yolu vardır. Dolayısıyla kılıç maçları genellikle gerçekten hızlı ve heyecan vericidir! Ayrıca, hedef bölge belin üstündeki tüm vücuttur. Bu nedenle skor yapma şansı flöreden daha fazladır. Kılıcı izlerken, renkli ışıkların daha önce bahsettiğimizle aynı şekilde kullanıldığını fark edeceksiniz, ancak hedef dışı bir dokunuş sadece bir ışıkla sonuçlanmaz
Bir şey daha var. “Atak üstünlüğü”*. Flöre ve kılıç branşları, aynı anda dokunma durumunda kimin puan alacağını belirlemek için bu kavramı kullanır; epe her iki eskrimciye de bir puan verir. Atak üstünlüğü, eskrimcilerin son net eylemi gerçekleştirdiği durumla ilgilidir. Bu kavram eskrimcilerin stratejisini etkiler.
Bu yazının, silahların görünümü ve kuralları kadar; flöre, epe ve kılıç arasındaki farkları da gidermesine yardımcı olmasını umuyoruz.
Eskrim silahları hakkında daha fazla teknik bilgi; “Eskrim Silahları ve Ekipmanları” yazımızda bulabilirsiniz.
| Silah | Görünüm | Dokunuş | Geçerli Bölge | Atak Üstünlüğü |
| Flöre | Küçük, dairesel el koruması ve esnek, dikdörtgen bıçaklı (namlu) hafif, itme-dürtüş silahıdır. | Tuş, sadece silahın ucuyla yapılır | Gövde (sırt dahil) boyun, kasık | Var |
| Epe | Bir flöreye benzer ancak daha ağır, daha büyük bir koruma ve konik şekle sahiptir. Daha sert bir bıçağı (namlu) olan bir itme-dürtüş silahıdır. | Tuş, sadece silahın ucuyla yapılır | Tüm vücut | Yok |
| Kılıç | Hafif bir kesme-vuruş ve itme silahıdır. | Tuş, silahın ucu veya bıçak kısmı-namlusu ile yapılır | Belden yukarı tüm vücut | Var |
DİPNOT:
* Eskrime yeni başlayanlar için kavraması en zor kavram atak üstünlüğüdür. Temel olarak atak üstünlüğü kuralı, iki eskrimcinin geçerli bölgeye birlikte tuş yapmaları durumunda sayıyı atağa önce çıkan eskrimcinin kazanacağını, atağa çıkmakta geciken eskrimcinin normal olarak savunmada kalması gerektiğini söyler.
“Atak üstünlüğü” ile ilgili daha fazla bilgi için; ESKRİM TURNUVASI NASIL İZLENİR (BÖLÜM 2) yazımızda daha fazla bilgi ve anlatım yer almaktadır.
Alıntılar için Kaynak:Academy Of Fencing Masters
Yazar: Irina Chirashnya
Düzenleyen: Recep Koç
Çeviri: Barış Bahadır